Κιτς, Τζον

(John Κeats, Λονδίνο 1795 – Ρώμη 1821). Άγγλος ποιητής. Προερχόταν από φτωχή οικογένεια και η σύντομη ζωή του ήταν γεμάτη κακουχίες. Ήταν μόλις 8 ετών όταν πέθανε ο πατέρας του και 14 όταν πέθανε και η μητέρα του από φυματίωση, ασθένεια που στάθηκε η αιτία θανάτου και του αδελφού του, Τομ, αλλά και του ίδιου. Φοίτησε στη σχολή Κλάρκε στο Ένφιλντ και σε ηλικία 15 ετών ασκήθηκε κοντά σε έναν χειρουργό. Μεταξύ 1814 και 1816 σπούδασε φαρμακευτική στο Λονδίνο. Απέκτησε την άδεια του φαρμακοποιού, αλλά δεν άσκησε ποτέ το επάγγελμα. Οι ιατρικές του γνώσεις του ωστόσο τον βοήθησαν να εντοπίσει στον εαυτό του τα πρώτα συμπτώματα της φυματίωσης, το 1820. Η ασθένεια ίσως επιδεινώθηκε από την ένταση που του προκαλούσε ο άτυχος έρωτάς του για τη Φάνι Μπράουν, μια νεαρή γυναίκα με την οποία είχε αρραβωνιαστεί το 1819. Η μόνη παρηγοριά του φαίνεται ότι υπήρξαν η ποίηση και οι αφοσιωμένοι φίλοι του. Το ταξίδι που επιχείρησε στην Ιταλία διακόπηκε από τον θάνατό του στη Ρώμη, όπου και τάφηκε, κάτω από το επίγραμμα που συνέθεσε ο ίδιος: «Εδώ κείται κάποιος που το όνομά του γράφτηκε στο νερό». Ο Σέλεϊ αφιέρωσε στη μνήμη του το εξαίρετο και γνωστότερο ελεγείο του, Adonais. Ο Κ. άρχισε τη λογοτεχνική σταδιοδρομία το 1816, όταν ο ρομαντικός ποιητής και εκδότης Λάι Χαντ δημοσίευσε στο περιοδικό The Examiner το σονέτο Ω, μοναξιά, το οποίο ακολούθησε το γνωστότερο Όταν πρωτοδιάβασα τον Όμηρο του Τσάπμαν. Η πρώτη συλλογή του, Ποιήματα (1817), πέρασε απαρατήρητη, όμως με τη βοήθεια του Χαντ ο Κ. ήλθε σε επαφή με έναν κύκλο λογοτεχνών στον οποίο ξεχώριζε ο Πέρσι Σέλεϊ. Έναν χρόνο αργότερα το μεγάλο αλληγορικό ποίημα Ενδυμίων δέχτηκε επίθεση από τους κριτικούς των δύο πιο σημαντικών λογοτεχνικών επιθεωρήσεων της εποχής, Quarterly Review και Blackwood’s Magazine, οι οποίοι συνέστησαν στον Κ. να εγκαταλείψει την ποίηση.Μόλις το 1820 ο Φράνσις Τζέφρι σχολίασε ευνοϊκά, στο Edinburgh Review, την επόμενη συλλογή στίχων Λάμια, Ισαβέλλα, Η παραμονή της αγίας Αγνήςκαι άλλα ποιήματα. Η πρώτη ολοκληρωμένη συλλογή του ποιητικού του έργου εκδόθηκε το 1840. Ο Κ. υπήρξε βαθύτατα ρομαντικός και άσκησε μεγάλη επιρροή στο ρομαντικό κίνημα της Αγγλίας του 19ου αι. Ο Ενδυμίων, ως απόπειρα σύνθεσης έπους, χαρακτηρίζεται από πληθωρισμό ο οποίος, αν και δείγμα του πλούσιου και λαμπερού ποιητικού του ταλέντου, δεν προσθέτει τίποτε στο σύνολο του έργου του. Ωριμότερο έργο του είναι ο Υπερίων (σε αποσπάσματα) και τα αφηγηματικά ποιήματα Λάμια, Ισαβέλλα (εμπνευσμένο από το πέμπτο διήγημα της τέταρτης ημέρας του Δεκαήμερου), Η παραμονή της αγίας Αγνής που αναφέρθηκαν παραπάνω. Οι πειραματισμοί του γύρω από το δράμα ελισαβετιανής μορφής, όπως το Όθων ο Μέγας (1818), δεν θεωρούνται αξιόλογοι. Κορωνίδα του έργου του θεωρούνται οι ωδές Στην ψυχή, Στο φθινόπωρο, Σε ένα αηδόνι, Σε μια ελληνική υδρία. Ιδιαίτερα η τελευταία εκφράζει καλύτερα τα ιδεώδη που καθοδήγησαν τη ζωή και το έργο του Κ.: «Η Ομορφιά είναι Αλήθεια, η Αλήθεια Ομορφιά». «Μόνο η τέχνη μπορεί να αιχμαλωτίσει και να διαιωνίσει τη στιγμή που φεύγει». «Η έννοια του ωραίουζευγαρώνει με την έννοια του αιώνιου και σχεδόν την επισκιάζει». Εκτός από τα ποιήματα, υπάρχουν και οι επιστολές του, οι οποίες επαινέθηκαν από πολλούς κριτικούς ως το καλύτερο δείγμα λογοτεχνικής αλληλογραφίας στην αγγλική γλώσσα. Ο Άγγλος ρομαντικός ποιητής Τζον Κιτς, σε προσωπογραφία του Τζ. Σέβερν. Ο τάφος του Τζον Κιτς στο νεκροταφείο Ακατόλικο της Ρώμης, όπου ο ποιητής ενταφιάστηκε κοντά σε άλλους συγγραφείς και καλλιτέχνες.